Η 6η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από το Υπουργείο Παιδείας ως Πανελλήνια Ημέρα κατά της σχολικής βίας και του εκφοβισμού. Ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying), όπως και ο όρος «θυματοποίηση» (victimization) χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου. Ο εκφοβισμός και η βία στο σχολείο είναι και ομαδικό φαινόμενο, καθώς δεν αφορά μόνο το μαθητή που εκφοβίζει και εκείνον που εκφοβίζεται, αλλά και όσους είναι παρόντες ή γνωρίζουν την ύπαρξή του, δηλαδή τους παρατηρητές, οι οποίοι μπορεί να είναι είτε μαθητές είτε ενήλικες. Ένα σημείο το οποίο χρήζει διευκρίνισης είναι ότι όλες οι μορφές μαθητικής επιθετικότητας δεν αποτελούν εκφάνσεις του σχολικού εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο. Η επιθετικότητα, η οποία αποτελεί οικουμενικό χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης, δεν στοχεύει πάντα στην εμπρόθετη και επαναλαμβανόμενη τρομοκράτηση των «αδύναμων» και συνεπώς δεν αποτελεί σε όλες τις περιπτώσεις μορφή εκφοβιστικής συμπεριφοράς. Για παράδειγμα,
η έκφραση επιθετικότητας στα πλαίσια κάποιου παιχνιδιού εξαιτίας μιας διαφωνίας, δεν αποτελεί αναγκαστικά μορφή εκφοβισμού. Επίσης, η επιθετικότητα μπορεί να μετασχηματιστεί σε μορφές συμπεριφοράς κοινωνικά αποδεκτές, όπως είναι η διεκδικητικότητα, η πρωτοβουλία, το θάρρος της γνώμης, η δημιουργικότητα, η επιθυμία για μάθηση.
Στις περιπτώσεις του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο, η επιθετικότητα και η δύναμη (σωματική, ψυχολογική ή κοινωνική) διαστρεβλώνονται, γίνονται μέσο επιβολής και μάλιστα ένας τρόπος συσχέτισης με τους άλλους σε δυαδικό και ομαδικό επίπεδο. Οι άνθρωποι που ασκούν εκφοβισμό (bullying) μπορεί να έχουν ελλιπές δέσιμο με την οικογένειά τους, αναποτελεσματική πειθαρχία από κυρίαρχο ενήλικα ή και άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες που προκαλούν την διαταραχή της προσωπικότητάς τους (όπως μια αγχωτική ζωή στο σπίτι ή και εχθρικά αδέλφια). Γενικά, το bullying ασκείται από τον δυνατότερο προς τον πιο αδύναμο ή τον «διαφορετικό» αλλά μπορεί και να εξασκείται και ειδικότερα προς την:
Εθνικότητα (εθνικά μίση)
Κοινωνική τάξη (πλούσιοι ή φτωχοί)
Εμφάνιση (αρσενική για γυναίκα, θηλυκή για άνδρα, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κλπ.)
Θρησκεία (αλλόθρησκος, αγνωστικός, άθεος ή άθρησκος)
Ράτσα (ρατσισμός - σε χρώμα ή φυλή)
Φύλο (αρσενικό ή θηλυκό)
Σεξουαλική τάση (ομοφυλοφιλική)
Συμπεριφορά (Εξαιρετικά ευγενική, μορφωμένη, καλλιτεχνική κτλ.)
Γλώσσα του σώματος (θηλυπρεπείς κίνηση στον άνδρα ή μη δυναμική παρουσία)
Προσωπικότητα (αδύναμη ή μη διεκδικητική)
Παρελθόν (κάποιο συμβάν που έχει στιγματίσει στο παρελθόν)
Μέγεθος (μικρόσωμη, παχύσαρκη ή καχεκτική εμφάνιση)
Δύναμη (σωματικά αδύναμοι)
με σκοπό: Την ενίσχυση αυτοεκτίμησης του επιτιθέμενου
Την αίσθηση εξουσίας (εξευτελίζοντας τρίτους)
Επειδή και οι ίδιοι έχουν πέσει θύμα bullying (στην προσπάθεια να βρουν τη θέση τους στην «αγέλη») και τώρα ανταποδίδουν σε οποιονδήποτε.
Η λύση του προβλήματος :
Χρειαζόμαστε επιμόρφωση των δασκάλων στο θέμα του bullying και αύξηση της επίβλεψης του σχολικού χώρου για σημάδια αυτού.
Τα παιδιά πρέπει να ενημερώνονται και να ευαισθητοποιούνται για τον ορισμό και τις μορφές της ενδοσχολικής βίας και του bullying και να γνωρίζουν γιατί αυτά δεν είναι αποδεκτά. Πρέπει να συμμετάσχουν ενεργά στο σχολείο για την πρόληψη και την αντιμετώπιση ενάντια στο bullying. Π.χ. στην περίπτωση που εντοπίσουν τέτοια συμπεριφορά, να αναζητήσουν την παροχή βοήθειας από δασκάλους για την επίλυση των πιέσεων που δέχονται οι ίδιοι ή και συμμαθητές τους και που θα μπορούσαν να κλιμακωθούν σε πιο βίαιες συγκρούσεις.
Ο βαθμός εμπλοκής του καθενός στην αντιμετώπιση του bullying σε σχολικό επίπεδο, σχετίζεται τόσο με την ιδιότητά του, όσο και με τη συχνότητα και την ένταση του κάθε περιστατικού.
Ο ρόλος και η ευθύνη του διευθυντή του σχολείου, του δασκάλου, των συμμαθητών και των γονιών είναι διαφορετικός.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου