Ευχαριστουμε πολύ τον Πρόεδρο Χρήστο Ψήττα και τα μέλη του Συλλόγου Ηλεκτρολόγων Μηχανολόγων Μηχανικών Δυτικής Ελλάδας για την φιλοξενία αλλά και το βήμα που μας έδωσαν να αναπτύξουμε θέματα που αφορούν την υγεία και ασφάλεια της εργασίας για τους ασκούντες το λειτούργημα του Τεχνικού Ασφαλείας αλλά και για τους ωφελούμενους από αυτό στο πάνελ συμετείχαν η Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Τεχνικών ασφαλείας Ελλάδας Χρυσάνθη Λεβεντάκη και ο εκπροσωπος επικοινωνίας Ιωαννίνων του ΣΤΑΕ και αναπληρωματικό μέλος ΔΣ Γιώργος Μπαλτάς
Δευτέρα 6 Ιουλίου 2020
Δευτέρα 4 Μαΐου 2020
Λήψη μέτρων διασφάλισης της Δημόσιας Υγείας από ιογενείς και άλλες λοιμώξει ς κατά τη χρήση κλιματιστικών μονάδων
1. ΓΕΝΙΚΑ
Οι κορωνοϊοί είναι μία ομάδα ιών που συνήθως προκαλούν αναπνευστικές λοιμώξεις, η σοβαρότητα των οποίων ποικίλλει στον άνθρωπο και στα ζώα. Εκτιμάται ότι περίπου το ένα τρίτο των λοιμώξεων ανώτερου αναπνευστικού στον άνθρωπο μπορεί να προκαλείται από κορωνοϊούς. Ο κορωνοϊός SARS CoV-2 είναι στέλεχος που απομονώνεται για πρώτη φορά στον άνθρωπο.
Με βάση τα διαθέσιμα επιδημιολογικά δεδομένα, φαίνεται ότι ο κορωνοϊός SARS CoV-2 πιθανότατα μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω σταγονιδίων που αποβάλλονται από άτομο που νοσεί, μέσω βήχα ή πταρμού ή με άμεση ή έμμεση επαφή με εκκρίσεις αναπνευστικού (δηλαδή μέσω μολυσμένων χεριών). Ο χρόνος επώασης της νόσου, υπολογίζεται σε 2-14 ημέρες με μέσο χρόνο επώασης τις 5 ημέρες.
Οι μηχανισμοί μετάδοσης έκθεσης του ιού SARS CoV-2 μέσω του αέρα είναι οι ακόλουθοι:
Η μετάδοση μέσω μεγάλων σταγονιδίων / σωματιδίων (>10 microns) σε κοντινή επαφή κατά την οποία τα σταγονίδια που απελευθερώνονται προσπίπτουν σε επιφάνειες σε απόσταση 1-2 μέτρα το πολύ από το μολυσμένο άτομο.
Οι άνθρωποι μπορούν να μολυνθούν αφού ενώ έχουν αγγίξει τις μολυσμένες επιφάνειες αγγίζουν στη συνέχεια τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα τους. Μπορούν όμως να μολυνθούν και από την εισπνοή απευθείας μολυσμένων σταγονιδίων που προέρχονται από φτάρνισμα ή βήχα ή από εκπνοή μολυσμένου ατόμου, εφόσον στέκονται σε απόσταση 1-2 μέτρα από αυτό.
Η αερογενής μετάδοση μέσω μικρών σωματιδίων (<5 microns), τα οποία μπορεί να παραμείνουν στον αέρα για ώρες και μπορούν να μεταφερθούν σε μεγάλες αποστάσεις. Αυτά δημιουργούνται επίσης από βήχα, φτέρνισμα και ομιλία. Τέτοια μικρά σωματίδια ιού παραμένουν αερομεταφερόμενα και μπορούν να ταξιδεύουν σε μεγάλες αποστάσεις και μεταφέρονται από ροές αέρα στα δωμάτια ή στους αγωγούς εξαγωγής των συστημάτων εξαερισμού.
2. ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
2.1. ΣΚΟΠΟΣ
Τα προτεινόμενα μέτρα προστασίας αποσκοπούν στον περιορισμό της μηχανικής διάδοσης του ιού μέσω των ρευμάτων αέρα που αναπτύσσονται κατά τη λειτουργία των κλιματιστικών μονάδων. Διευκρινίζεται ότι δεν έχει τεκμηριωθεί ότι οι κλιματιστικές μονάδες αυτές καθεαυτές δεν λειτουργούν ως εστίες ανάπτυξης και πολλαπλασιασμού του ιού (για το λόγο αυτό σε ένα σπίτι/γραφείο που οι διαμένοντες ή εργαζόμενοι είναι όλοι υγιείς δεν υφίσταται κίνδυνος μόλυνσης). Οι κλιματιστικές μονάδες ενδέχεται όμως υπό προϋποθέσεις να διευκολύνουν την αερογενή μετάδοση με μηχανικό τρόπο από άτομα που είναι ήδη φορείς.
Ανάλογα με τον τύπο της μονάδας τα προτεινόμενα μέτρα ενδέχεται να διαφέρουν.
2.2. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ
Αποσκοπώντας στην κατά το δυνατόν μείωση του χρόνου παραμονής του αέρα σε ένα δωμάτιο, επισημαίνονται τα κατωτέρω σε ό,τι αφορά τη χρήση των κλιματιστικών μηχανημάτων σε κτίρια, όπου αυτό είναι εφικτό:
Αύξηση της παροχής του νωπού αέρα σε όλες τις κεντρικές κλιματιστικές μονάδες (ΚΚΜ)
Πλήρης αποφυγή της ανακυκλοφορίας του αέρα
Συνεχής λειτουργία των ΚΚΜ (24/7) ακόμη κι αν δεν λειτουργεί το τμήμα το οποίο τροφοδοτούν (για λόγους αποφυγής πολλαπλασιασμού μικροοργανισμών)
Στις ΚΚΜ με περιστροφικούς εναλλάκτες αέρα θα πρέπει να σταματήσει η περιστροφή τους και αν είναι δυνατόν να απορρίπτεται ο αέρας χωρίς να διέρχεται από τον εναλλάκτη. Οι ΚΚΜ με πλακοειδείς εναλλάκτες να τίθενται εκτός λειτουργίας εφόσον είναι εφικτό (παρότι δεν τεκμηριώνεται επαρκώς ο βαθμός επικινδυνότητάς τους)
Στις ΚΚΜ με ανακυκλοφορία αέρα θα πρέπει να κλείσουν τους ρυθμιστές ροής (damper) ανάμειξης και να απορρίπτεται ο αέρας επιστροφής κατ’ ευθείαν στον εξωτερικό περιβάλλοντα χώρο
Οι αεραγωγοί απόρριψης να έχουν τη μεγαλύτερη δυνατή απόσταση από τα σημεία αναρρόφησης φρέσκου αέρα
Οι μονάδες fan coil (FCU) όπου είναι εφικτό, να τίθενται εκτός λειτουργίας ή όταν αυτό δεν είναι εφικτό να τίθενται σε συνεχή λειτουργία 24/7 (για λόγους αποφυγής της επαναιώρησης των ιών σε περίπτωση διακοπής και επαναλειτουργίας των μονάδων)
οι μονάδες οικιακού τύπου (split units) όπου είναι εφικτό, να τίθενται ομοίως εκτός λειτουργίας ή όταν αυτό δεν είναι εφικτό να τίθενται σε συνεχή λειτουργία 24/7 με παράλληλη λειτουργία φυσικού αερισμού
Ρύθμιση του εξαερισμού στην ταχύτητα που υποδεικνύεται από τον κατασκευαστή τουλάχιστον 2 ώρες πριν από το χρόνο χρήσης του κτιρίου και αλλαγή σε χαμηλότερη ταχύτητα 2 ώρες μετά το χρόνο χρήσης του κτιρίου
Τις νύχτες, τα σαββατοκύριακα και τις αργίες δεν συνιστάται η απενεργοποίηση του εξαερισμού, αλλά η διατήρηση των συστημάτων εξαερισμού σε λειτουργία αλλά με χαμηλότερη ταχύτητα
Αποφυγή αλλαγής των καθορισμένων επιπέδων θέρμανσης, ψύξης και πιθανής υγρασίας
Αποφυγή προγραμματισμού για τον καθαρισμό των αγωγών αυτήν την περίοδο. Θα πρέπει να ενθαρρύνεται ο καθαρισμός των αεραγωγών εφόσον γίνεται με μηχανικά μέσα (robots)
Για τις ΚΚΜ και τις μονάδες οικιακού τύπου μονάδες οικιακού τύπου (split units) η αντικατάσταση των φίλτρων θα γίνεται σύμφωνα με την κανονική διαδικασία σύμφωνα με την προγραμματισμένη συντήρηση. Οι τακτικές εργασίες αντικατάστασης και συντήρησης φίλτρων θα εκτελούνται με χρήση και λήψη όλων των προστατευτικών μέτρων (ατομική προστασία, αερισμός χώρου, ασφαλής αποκομιδή των φίλτρων που αντικαθίστανται) συμπεριλαμβανομένης της αναπνευστικής προστασίας.
Εξασφάλιση του επαρκούς αερισμού όλων των χώρων με εξωτερικό αέρα
3. ΛΟΙΠΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
Στο πλαίσιο της ευρύτερης προστασίας της υγείας επισημαίνονται τα ακόλουθα:
Σύσταση στους χρήστες του κτιρίου να εκκενώνουν τις λεκάνες αποχωρητηρίου με κλειστό το καπάκι. Με τον τρόπο αυτό επιδιώκεται ο περιορισμός της μετάδοσης μέσω του αερολύματος από την τουαλέτα κατά τη στιγμή της εκκένωσης
Συνεχής λειτουργία των ανεμιστήρων των χώρων αποχωρητηρίου (WC). Στην περίπτωση όπου η λειτουργία του ανεμιστήρα είναι συνδεδεμένη με τη λειτουργία του διακόπτη φωτισμού, να αποσυνδεθεί, εφόσον αυτό είναι εφικτό
Συστηματική λήψη όλων των κατάλληλων μέτρων για τη σωστή λειτουργία των κλιματιστικών εγκαταστάσεων και αποφυγή δημιουργίας εστιών μόλυνσης και από άλλους μικροοργανισμούς
Σε κάθε περίπτωση επισημαίνεται εκ νέου ότι θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για τον συνεχή ή τουλάχιστον συστηματικό φυσικό αερισμό του χώρου μέσω ανοιγμάτων (παράθυρα, εξωτερικές θύρες) ακόμη και με παράλληλη χρήση κλιματιστικών μηχανημάτων
ΛΕΒΕΝΤΑΚΗ ΧΡΥΣΆΝΘΗ
Αντιπρόεδρος ΣΤΑΕ
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΩΝΜέτρα για την προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων στους χώρους εργασίας και την πρόληψη της διάδοσης του κορωνοϊού SARS-COV-2 κατά την άρση των περιοριστικών μέτρων
Α. ΓΕΝΙΚΑ
Σκοπός της παρούσας εγκυκλίου είναι η καθοδήγηση τόσο των επιχειρήσεων των οποίων η λειτουργία, στο πλαίσιο της τρέχουσας πανδημίας, ανεστάλη ολικώς ή εν μέρει, όσο και αυτών που τελούν ήδη σε λειτουργία, ως προς τη λήψη ή τη διατήρηση ή/και βελτίωση ήδη υφιστάμενων μέτρων και πρακτικών πρόληψης και ελέγχου της διασποράς του κορωνοϊού SARS COV -2, προκειμένου αφενός να προστατευθεί η υγεία των εργαζομένων και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου και αφετέρου να διασφαλισθεί η απρόσκοπτη λειτουργία τους.
Τα παρακάτω μέτρα και συναφείς οδηγίες εκκινούν από τις βασικές αρχές και πρόνοιες του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου για την προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, ιδίως δε του Κώδικα Νόμων για την Υγεία & Ασφάλεια των Εργαζομένων (ΚΝΥΑΕ), ν.3850/2010 (ΦΕΚ 84 Α΄), καθώς και τις οδηγίες και κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ, της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας και αποφάσεις αρμοδίων φορέων, ιδίως δε της κ.υ.α. Δ1α/ΓΠ.οικ.27815/03.05.2020 (ΦΕΚ 1647 Β’).
Επισημαίνεται ότι η νομοθεσία για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων εφαρμόζεται, εφόσον δεν ορίζεται αλλιώς, σε όλες τις επιχειρήσεις, εγκαταστάσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα και για κάθε εργαζόμενο που απασχολείται από τον εργοδότη με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, περιλαμβανομένων των ασκούμενων και μαθητευόμενων, σύμφωνα δε με αυτή ο εργοδότης υποχρεούται να διασφαλίζει την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων ως προς όλες τις πτυχές της εργασίας.
ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Σύμφωνα με τη νομοθεσία για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων, ο εργοδότης στο πλαίσιο των πάγιων υποχρεώσεων του και σε συνεργασία με τον Τεχνικό Ασφάλειας και τον Ιατρό Εργασίας (όπου προβλέπεται απασχόληση αυτού) οφείλει να εντοπίζει, να εκτιμά και να αξιολογεί τους κινδύνους στο χώρο εργασίας και να προβαίνει στη λήψη των κατάλληλων μέτρων πρόληψης και προστασίας. Η παρούσα εγκύκλιος και το συνημμένο «Έντυπο αυτό-αξιολόγησης επιχείρησης αναφορικά με τη λήψη μέτρων πρόληψης της διάδοσης του κορωνοϊού SARS-COV-2», έχουν σκοπό τον αντίστοιχο εντοπισμό, εκτίμηση, και αξιολόγηση του ειδικού κινδύνου που συνδέεται με τη διάδοση του κορωνοϊού SARS-COV-2, καθώς και τη λήψη των συναφών μέτρων πρόληψης για την ολοκληρωμένη προστασία των εργαζομένων, ώστε να επικαιροποιείται η γραπτή εκτίμηση επαγγελματικού κινδύνου που κάθε εργοδότης έχει υποχρέωση να διαθέτει.
Επισημαίνεται ο σημαντικός ρόλος του ιατρού εργασίας (σε όποιες επιχειρήσεις προβλέπεται η απασχόληση του) μέσω των θεσμικών υποχρεώσεων του για παροχή υποδείξεων και συμβουλών στον εργοδότη, στους εργαζομένους και στους εκπροσώπους τους, σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για τη σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων. Επίσης σημαντικό ρόλο στην παρούσα φάση διαδραματίζει ο θεσμός της διαβούλευσης του εργοδότη με τους εκπροσώπους των εργαζόμενων για θέματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία, καθώς και τις Επιτροπές Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων ή και τους ίδιους τους εργαζόμενους όπου δεν υπάρχουν εκπρόσωποί τους, μέσω της ενθάρρυνσης για υποβολή σχετικών προτάσεων και της συστηματικής συνεργασίας για τη λήψη κι επίβλεψη αποτελεσματικών μέτρων πρόληψης. Τονίζεται ότι τα μέτρα για την υγεία, την ασφάλεια και την υγιεινή κατά την εργασία σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγονται την οικονομική επιβάρυνση των εργαζομένων.
Τα ειδικά μέτρα πρόληψης διακρίνονται σε τέσσερις κατηγορίες:
α) Οργανωτικά μέτρα,
β) Μέτρα ατομικής υγιεινής και μέσα ατομικής προστασίας,
γ) Περιβαλλοντικά μέτρα καθώς και
δ) Παρακολούθησης της υγείας των εργαζομένων (επισημαίνεται ότι οι τρεις πρώτες κατηγορίες μέτρων περιγράφονται αναλυτικά και στις Κατευθυντήριες Οδηγίες με τίτλο «Κορωνοϊός (SARS-CoV-2) Οδηγίες και μέτρα πρόληψης σε εργασιακούς χώρους» που εκδόθηκαν από κοινού με το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής & Ασφάλειας Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ) και οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν).
Β1. Οργανωτικά μέτρα
Τα μέτρα θα πρέπει να λαμβάνονται σύμφωνα με τις γενικές αρχές πρόληψης των κινδύνων στην εργασία.
1. Τήρηση των απαιτήσεων «απόστασης», μέσω της λήψης οργανωτικών μέτρων. Οι θέσεις εργασίας, εφόσον είναι εφικτό, θα πρέπει να απέχουν μεταξύ τους ασφαλή απόσταση, καθώς επίσης θα πρέπει να αποφεύγεται ο συνωστισμός με την τήρηση της απαιτούμενης απόστασης μεταξύ εργαζομένων ή/και τρίτων και του προβλεπόμενου συνολικού αριθμού ατόμων ανά μονάδα επιφανείας, σύμφωνα με τις κατά περίπτωση (κλάδο οικονομικής δραστηριότητας) ειδικές οδηγίες/κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας και αποφάσεις αρμοδίων φορέων.
2. Για το σκοπό αυτό, οι επιχειρήσεις μπορούν να προβαίνουν σε μέτρα, όπως ενδεικτικά :
Εξέταση της εισαγωγής τρόπων οργάνωσης του χρόνου εργασίας, σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία, για τη σταδιακή προσέλευση και αποχώρηση των εργαζομένων, ώστε να περιοριστεί ο αριθμός των εργαζομένων που βρίσκονται στο χώρο εργασίας, αλλά και ο συνωστισμός στα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Εξέταση της υιοθέτησης μεθόδων οργάνωσης της εργασίας, σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένης της εξ αποστάσεως εργασίας, στο βαθμό που αυτό είναι οργανωτικά και τεχνικά εφικτό (π.χ. με χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, κ.λπ.).
Αναδιοργάνωση θέσεων εργασίας ή τροποποίηση παραγωγικής διαδικασίας ή λήψη τεχνικών μέτρων, στις περιπτώσεις που οι θέσεις εργασίας γειτνιάζουν μεταξύ τους ή με τις θέσεις πελατών - εξυπηρετούμενων, συνεργατών κ.λπ., όπως π.χ. η τοποθέτηση προστατευτικών διαχωριστικών τύπου π.χ. Plexiglas, οριοθέτηση χώρου με ταινία, σήμανση στο έδαφος προς υπενθύμιση της απαιτούμενης απόστασης ασφάλειας κ.λπ.
Πραγματοποίηση συνεργασιών και εκδηλώσεων (σεμινάρια, ημερίδες, συμπόσια κ.λπ.) με εναλλακτικούς τρόπους (όπως π.χ. τηλεφωνική επικοινωνία, e-mail, τηλεδιάσκεψη κ.λπ.) στον βαθμό που είναι εφικτό. Στην περίπτωση που δεν είναι εφικτό οι συναντήσεις να γίνονται με τον ελάχιστο αριθμό ατόμων σε καλά αεριζόμενο χώρο και με τη μεγαλύτερη οικονομία χρόνου.
Ρύθμιση της πρόσβασης σε κοινόχρηστους χώρους όπως π.χ. χώροι διαλειμμάτων, ανάπαυσης, αποδυτήρια, λουτρά, τουαλέτες, χώροι εστίασης εντός της επιχείρησης, κ.λπ., με στόχο την αποφυγή συνωστισμού και την τήρηση του κριτηρίου της ασφαλούς απόστασης.
Στο πλαίσιο επαναλειτουργίας επιχείρησης που είχε ανασταλεί η λειτουργία της είτε με κρατική εντολή είτε αυτοβούλως, και εφόσον απαιτείται η λήψη μέτρων αναδιοργάνωσης της εργασίας και αναδιάταξης των εργασιακών χώρων, αυτά πρέπει να έχουν υλοποιηθεί, κατά το δυνατόν, πριν την επάνοδο του συνόλου των εργαζομένων.
Ο εργοδότης υποχρεούται να επιβλέπει/ρυθμίζει την προσέλευση τρίτων (π.χ. πελατών, συνεργατών, διανομέων, κ.λπ.) στο χώρο εργασίας, ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός και να εξασφαλίζεται η τήρηση των απαιτουμένων αποστάσεων και η χρήση μέσων προστασίας (π.χ. μάσκες), σύμφωνα με τις κατά περίπτωση ειδικές οδηγίες/κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας και αποφάσεις αρμοδίων φορέων.
3. Συνεχής ενημέρωση των εργαζομένων, με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο, όπως π.χ. προφορική ενημέρωση, ανάρτηση αφισών, διαδικτυακά κ.λπ.
Στο πλαίσιο της ενημέρωσης ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στις απαιτούμενες ενέργειες των ίδιων των εργαζομένων σε περίπτωση ανάπτυξης ύποπτων συμπτωμάτων, όπως είναι η άμεση ενημέρωση του εργοδότη για την πρόληψη της διασποράς του SARS COV-2 και η προβλεπόμενη απομόνωση. Ειδικά για την περίπτωση επιστροφής εργαζομένων στην εργασία η ενημέρωση γίνεται κατά την πρώτη ημέρα προσέλευσης.
4. Επιπλέον, συστήνεται η εν γένει κατά προτίμηση χρήση κλιμάκων και αποφυγή χρήσης ανελκυστήρων, καθώς και η συμμόρφωση σε σχετικές εξειδικευμένες οδηγίες του ΕΟΔΥ και αρμόδιων φορέων.
Β2. Μέτρα ατομικής υγιεινής και μέσα ατομικής προστασίας
Υποχρεώσεις εργοδοτών:
Θεωρείται απαραίτητο ο εργοδότης να λάβει μέτρα για την εφαρμογή ορθών πρακτικών ατομικής υγιεινής (τόσο από τους εργαζόμενους, όσο και από τους τρίτους) στο χώρο εργασίας, και να επιβλέπει τη συνεχή εφαρμογή τους, όπως:
Ενημέρωση και παρότρυνση των εργαζομένων και των τρίτων για συμμόρφωση με τις ορθές πρακτικές ατομικής και αναπνευστικής υγιεινής (πλύσιμο - καθαρισμός χεριών, κάλυψη μύτης και στόματος κατά τη διάρκεια βήχα ή φταρνίσματος με χαρτομάντηλο κ.λπ.).
Παροχή κατάλληλων εγκαταστάσεων όπως νιπτήρες και απαιτούμενων υλικών - μέσων, όπως αντισηπτικά διαλύματα (σε μορφή υγρού, αφρού, γέλης, εμποτισμένα μαντηλάκια) στους εργαζομένους και τοποθέτηση κατάλληλων μηχανισμών για αντισηψία των χεριών στις εξόδους/εισόδους και στους κοινόχρηστους χώρους της επιχείρησης, με έμφαση στις περιπτώσεις που οι εργαζόμενοι έρχονται σε επαφή με το ευρύ κοινό.
Παροχή στους εργαζόμενους των κατάλληλων μέσων ατομικής προστασίας (ΜΑΠ) (μάσκες, κλπ), σύμφωνα με τις κατά περίπτωση ειδικές οδηγίες/κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ, της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας και αποφάσεις αρμοδίων φορέων. Επισημαίνεται η ευθύνη του εργοδότη για την εκπαίδευση των εργαζομένων, για την ασφαλή χρήση και την επίβλεψη χρήσης των ΜΑΠ. . Υποχρεώσεις εργαζομένων: Οι εργαζόμενοι θα πρέπει εφαρμόζουν ορθές πρακτικές ατομικής και αναπνευστικής υγιεινής:
Συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, και οπωσδήποτε πριν και μετά από το φαγητό και μετά από επίσκεψη στην τουαλέτα. Εναλλακτικά, χρήση αντισηπτικών με αλκοόλη.
Κάλυψη της μύτης και του στόματος κατά τη διάρκεια βήχα ή φταρνίσματος με χαρτομάντιλο / εναλλακτικά στο μέσα μέρος του αγκώνα.
Απόρριψη χαρτομάντιλων ή άλλων υλικών ατομικής υγιεινής ή μέσων που χρησιμοποιήθηκαν για την απολύμανση των επιφανειών εργασίας, σύμφωνα με τις οδηγίες της επιχείρησης. Επιπλέον, στις υποχρεώσεις των εργαζομένων, συμπεριλαμβάνονται τα εξής:
Αποφυγή χειραψιών και γενικά στενής σωματικής επαφής.
Τήρηση απόστασης από τους συναδέλφους τους ή τρίτους, χρήση μάσκας και τήρηση τυχόν άλλων μέτρων βάσει των εκάστοτε και κατά περίπτωση σχετικών οδηγιών του ΕΟΔΥ, της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας και αποφάσεις αρμοδίων φορέων.
Ενημέρωση εργοδότη σε περίπτωση συμπτωματολογίας συμβατής με λοίμωξη COVID-19 ή επαφής με πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα.
Β3. Περιβαλλοντικά μέτρα
Τα περιβαλλοντικά μέτρα θεωρούνται απαραίτητα για τον περιορισμό της διασποράς του ιού και περιλαμβάνουν τα εξής:
τον επαρκή αερισμό των εργασιακών χώρων και την τακτική συντήρηση των συστημάτων εξαερισμού – κλιματισμού. Ιδιαίτερη σημασία έχει ο φυσικός αερισμός των χώρων.
τον καθαρισμό με απορρυπαντικά ή απολυμαντικά, τακτικά και οπωσδήποτε κατά την αλλαγή βάρδιας: o των υποδομών και των επιφανειών των χώρων εργασίας (δάπεδο, πόμολα, κουπαστές διακόπτες, κ.λπ.) o των κοινόχρηστων χώρων όπως χώροι διαλειμμάτων – ανάπαυσης, αποδυτήρια, τουαλέτες, λουτρά κ.λπ. o του εξοπλισμού εργασίας καθώς και των εργαλείων, συσκευών και αντικειμένων που χρησιμοποιούνται (τηλέφωνα, πληκτρολόγια, τηλεχειριστήρια, ανελκυστήρες, ανυψωτήρες κ.λπ.).
την απολύμανση, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ, χώρων όπου έχει εντοπιστεί πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα της λοίμωξης COVID-19.
τη διάθεση και την τοποθέτηση σκεπαστών κάδων απορριμμάτων, όπου θα απορρίπτονται αμέσως μετά τη χρήση του τα ΜΑΠ μιας χρήσης, καθώς και τα μαντιλάκια, χειροπετσέτες ή άλλα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν για την απολύμανση των επιφανειών εργασίας, καθώς και είδη προσωπικής υγιεινής
το συχνό καθαρισμό των ενδυμάτων εργασίας (φόρμες, ποδιές κ.λπ.) και των συνήθων μέσων ατομικής προστασίας που χορηγούνται (κράνη και υποδήματα ασφαλείας, γυαλιά, μέσα προστασίας της ακοής, άρβυλα κ.λπ.), καθώς και την ασφαλή αποθήκευσή τους. Επισημαίνεται η μέριμνα για αυστηρά προσωπική χρήση των συνήθων ΜΑΠ.
Β4. Ειδικά μέτρα πρόληψης της διασποράς
Παρακολούθηση της υγείας των εργαζομένων
Τα μέτρα αποσκοπούν στην προστασία των εργαζομένων από τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού εντός των χώρων εργασίας και ιδίως αυτών που έχουν αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή λοίμωξη COVID-19:
Σχεδιασμός διαδικασίας για τη διαχείριση ύποπτου κρούσματος στο χώρο εργασίας που περιλαμβάνει την ενημέρωση του εργοδότη, τη διαδικασία απομόνωσης, τη διαδικασία επικοινωνίας με ιατρό / ΕΟΔΥ, την ενημέρωση των συναδέλφων και των τρίτων που ήρθαν σε επαφή με το ύποπτο κρούσμα, κ.λπ.
Προκειμένου να διασφαλίζεται στο μέγιστο δυνατό η προστασία της υγείας των εργαζομένων, ο εργοδότης λαμβάνει αυξημένα μέτρα προστασίας για τους εργαζόμενους που, σύμφωνα με τις οδηγίες και κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ έχουν αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή λοίμωξη COVID-19 (ευπαθείς ομάδες), καθώς και τους εργαζόμενους που νοσηλεύτηκαν για λοίμωξη COVID-19. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται, ενδεικτικά, η χωροταξική διευθέτηση, η αλλαγή θέσης εργασίας, η εξ αποστάσεως εργασία και κάθε άλλη, σύμφωνη με τις κείμενες διατάξεις και τις κατά περίπτωση ειδικές οδηγίες του ΕΟΔΥ, δυνατότητα. Επισημαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση και ιδίως όταν η επιχείρηση δεν έχει την υποχρέωση να απασχολεί ιατρό εργασίας, ο εργοδότης θα πρέπει να διαχειρίζεται τα εν λόγω θέματα με διακριτικότητα και εμπιστευτικότητα, διαφυλάσσοντας τα προσωπικά δεδομένα.
Μέριμνα θα πρέπει επίσης να ληφθεί από τον εργοδότη για την αντιμετώπιση των προβλημάτων εργασιακού άγχους και ψυχικής υγείας που ενδέχεται να προκύψουν σε εργαζόμενους, λόγω της παρούσας συγκυρίας.
Γ. ΑΥΤΟ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΛΗΨΗ ΜΕΤΡΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ SARS-COV-2
Σε συνέχεια των ανωτέρω, επισυνάπτεται έντυπο αυτοαξιολόγησης της επιχείρησης προκειμένου οι επιχειρήσεις να διευκολυνθούν στη λήψη των κατάλληλων μέτρων πρόληψης της διάδοσης του κορωνοϊού SARS-COV-2 για την ολοκληρωμένη προστασία των εργαζομένων.
Πηγή: https://diavgeia.gov.gr/doc/92%CE%9D546%CE%9C%CE%A4%CE%9B%CE%9A-09%CE%9E?inline=true
Σκοπός της παρούσας εγκυκλίου είναι η καθοδήγηση τόσο των επιχειρήσεων των οποίων η λειτουργία, στο πλαίσιο της τρέχουσας πανδημίας, ανεστάλη ολικώς ή εν μέρει, όσο και αυτών που τελούν ήδη σε λειτουργία, ως προς τη λήψη ή τη διατήρηση ή/και βελτίωση ήδη υφιστάμενων μέτρων και πρακτικών πρόληψης και ελέγχου της διασποράς του κορωνοϊού SARS COV -2, προκειμένου αφενός να προστατευθεί η υγεία των εργαζομένων και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου και αφετέρου να διασφαλισθεί η απρόσκοπτη λειτουργία τους.
Τα παρακάτω μέτρα και συναφείς οδηγίες εκκινούν από τις βασικές αρχές και πρόνοιες του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου για την προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, ιδίως δε του Κώδικα Νόμων για την Υγεία & Ασφάλεια των Εργαζομένων (ΚΝΥΑΕ), ν.3850/2010 (ΦΕΚ 84 Α΄), καθώς και τις οδηγίες και κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ, της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας και αποφάσεις αρμοδίων φορέων, ιδίως δε της κ.υ.α. Δ1α/ΓΠ.οικ.27815/03.05.2020 (ΦΕΚ 1647 Β’).
Επισημαίνεται ότι η νομοθεσία για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων εφαρμόζεται, εφόσον δεν ορίζεται αλλιώς, σε όλες τις επιχειρήσεις, εγκαταστάσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα και για κάθε εργαζόμενο που απασχολείται από τον εργοδότη με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, περιλαμβανομένων των ασκούμενων και μαθητευόμενων, σύμφωνα δε με αυτή ο εργοδότης υποχρεούται να διασφαλίζει την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων ως προς όλες τις πτυχές της εργασίας.
ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Σύμφωνα με τη νομοθεσία για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων, ο εργοδότης στο πλαίσιο των πάγιων υποχρεώσεων του και σε συνεργασία με τον Τεχνικό Ασφάλειας και τον Ιατρό Εργασίας (όπου προβλέπεται απασχόληση αυτού) οφείλει να εντοπίζει, να εκτιμά και να αξιολογεί τους κινδύνους στο χώρο εργασίας και να προβαίνει στη λήψη των κατάλληλων μέτρων πρόληψης και προστασίας. Η παρούσα εγκύκλιος και το συνημμένο «Έντυπο αυτό-αξιολόγησης επιχείρησης αναφορικά με τη λήψη μέτρων πρόληψης της διάδοσης του κορωνοϊού SARS-COV-2», έχουν σκοπό τον αντίστοιχο εντοπισμό, εκτίμηση, και αξιολόγηση του ειδικού κινδύνου που συνδέεται με τη διάδοση του κορωνοϊού SARS-COV-2, καθώς και τη λήψη των συναφών μέτρων πρόληψης για την ολοκληρωμένη προστασία των εργαζομένων, ώστε να επικαιροποιείται η γραπτή εκτίμηση επαγγελματικού κινδύνου που κάθε εργοδότης έχει υποχρέωση να διαθέτει.
Επισημαίνεται ο σημαντικός ρόλος του ιατρού εργασίας (σε όποιες επιχειρήσεις προβλέπεται η απασχόληση του) μέσω των θεσμικών υποχρεώσεων του για παροχή υποδείξεων και συμβουλών στον εργοδότη, στους εργαζομένους και στους εκπροσώπους τους, σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για τη σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων. Επίσης σημαντικό ρόλο στην παρούσα φάση διαδραματίζει ο θεσμός της διαβούλευσης του εργοδότη με τους εκπροσώπους των εργαζόμενων για θέματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία, καθώς και τις Επιτροπές Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων ή και τους ίδιους τους εργαζόμενους όπου δεν υπάρχουν εκπρόσωποί τους, μέσω της ενθάρρυνσης για υποβολή σχετικών προτάσεων και της συστηματικής συνεργασίας για τη λήψη κι επίβλεψη αποτελεσματικών μέτρων πρόληψης. Τονίζεται ότι τα μέτρα για την υγεία, την ασφάλεια και την υγιεινή κατά την εργασία σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγονται την οικονομική επιβάρυνση των εργαζομένων.
Τα ειδικά μέτρα πρόληψης διακρίνονται σε τέσσερις κατηγορίες:
α) Οργανωτικά μέτρα,
β) Μέτρα ατομικής υγιεινής και μέσα ατομικής προστασίας,
γ) Περιβαλλοντικά μέτρα καθώς και
δ) Παρακολούθησης της υγείας των εργαζομένων (επισημαίνεται ότι οι τρεις πρώτες κατηγορίες μέτρων περιγράφονται αναλυτικά και στις Κατευθυντήριες Οδηγίες με τίτλο «Κορωνοϊός (SARS-CoV-2) Οδηγίες και μέτρα πρόληψης σε εργασιακούς χώρους» που εκδόθηκαν από κοινού με το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής & Ασφάλειας Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ) και οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν).
Β1. Οργανωτικά μέτρα
Τα μέτρα θα πρέπει να λαμβάνονται σύμφωνα με τις γενικές αρχές πρόληψης των κινδύνων στην εργασία.
1. Τήρηση των απαιτήσεων «απόστασης», μέσω της λήψης οργανωτικών μέτρων. Οι θέσεις εργασίας, εφόσον είναι εφικτό, θα πρέπει να απέχουν μεταξύ τους ασφαλή απόσταση, καθώς επίσης θα πρέπει να αποφεύγεται ο συνωστισμός με την τήρηση της απαιτούμενης απόστασης μεταξύ εργαζομένων ή/και τρίτων και του προβλεπόμενου συνολικού αριθμού ατόμων ανά μονάδα επιφανείας, σύμφωνα με τις κατά περίπτωση (κλάδο οικονομικής δραστηριότητας) ειδικές οδηγίες/κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας και αποφάσεις αρμοδίων φορέων.
2. Για το σκοπό αυτό, οι επιχειρήσεις μπορούν να προβαίνουν σε μέτρα, όπως ενδεικτικά :
Εξέταση της εισαγωγής τρόπων οργάνωσης του χρόνου εργασίας, σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία, για τη σταδιακή προσέλευση και αποχώρηση των εργαζομένων, ώστε να περιοριστεί ο αριθμός των εργαζομένων που βρίσκονται στο χώρο εργασίας, αλλά και ο συνωστισμός στα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Εξέταση της υιοθέτησης μεθόδων οργάνωσης της εργασίας, σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένης της εξ αποστάσεως εργασίας, στο βαθμό που αυτό είναι οργανωτικά και τεχνικά εφικτό (π.χ. με χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, κ.λπ.).
Αναδιοργάνωση θέσεων εργασίας ή τροποποίηση παραγωγικής διαδικασίας ή λήψη τεχνικών μέτρων, στις περιπτώσεις που οι θέσεις εργασίας γειτνιάζουν μεταξύ τους ή με τις θέσεις πελατών - εξυπηρετούμενων, συνεργατών κ.λπ., όπως π.χ. η τοποθέτηση προστατευτικών διαχωριστικών τύπου π.χ. Plexiglas, οριοθέτηση χώρου με ταινία, σήμανση στο έδαφος προς υπενθύμιση της απαιτούμενης απόστασης ασφάλειας κ.λπ.
Πραγματοποίηση συνεργασιών και εκδηλώσεων (σεμινάρια, ημερίδες, συμπόσια κ.λπ.) με εναλλακτικούς τρόπους (όπως π.χ. τηλεφωνική επικοινωνία, e-mail, τηλεδιάσκεψη κ.λπ.) στον βαθμό που είναι εφικτό. Στην περίπτωση που δεν είναι εφικτό οι συναντήσεις να γίνονται με τον ελάχιστο αριθμό ατόμων σε καλά αεριζόμενο χώρο και με τη μεγαλύτερη οικονομία χρόνου.
Ρύθμιση της πρόσβασης σε κοινόχρηστους χώρους όπως π.χ. χώροι διαλειμμάτων, ανάπαυσης, αποδυτήρια, λουτρά, τουαλέτες, χώροι εστίασης εντός της επιχείρησης, κ.λπ., με στόχο την αποφυγή συνωστισμού και την τήρηση του κριτηρίου της ασφαλούς απόστασης.
Στο πλαίσιο επαναλειτουργίας επιχείρησης που είχε ανασταλεί η λειτουργία της είτε με κρατική εντολή είτε αυτοβούλως, και εφόσον απαιτείται η λήψη μέτρων αναδιοργάνωσης της εργασίας και αναδιάταξης των εργασιακών χώρων, αυτά πρέπει να έχουν υλοποιηθεί, κατά το δυνατόν, πριν την επάνοδο του συνόλου των εργαζομένων.
Ο εργοδότης υποχρεούται να επιβλέπει/ρυθμίζει την προσέλευση τρίτων (π.χ. πελατών, συνεργατών, διανομέων, κ.λπ.) στο χώρο εργασίας, ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός και να εξασφαλίζεται η τήρηση των απαιτουμένων αποστάσεων και η χρήση μέσων προστασίας (π.χ. μάσκες), σύμφωνα με τις κατά περίπτωση ειδικές οδηγίες/κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας και αποφάσεις αρμοδίων φορέων.
3. Συνεχής ενημέρωση των εργαζομένων, με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο, όπως π.χ. προφορική ενημέρωση, ανάρτηση αφισών, διαδικτυακά κ.λπ.
Στο πλαίσιο της ενημέρωσης ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στις απαιτούμενες ενέργειες των ίδιων των εργαζομένων σε περίπτωση ανάπτυξης ύποπτων συμπτωμάτων, όπως είναι η άμεση ενημέρωση του εργοδότη για την πρόληψη της διασποράς του SARS COV-2 και η προβλεπόμενη απομόνωση. Ειδικά για την περίπτωση επιστροφής εργαζομένων στην εργασία η ενημέρωση γίνεται κατά την πρώτη ημέρα προσέλευσης.
4. Επιπλέον, συστήνεται η εν γένει κατά προτίμηση χρήση κλιμάκων και αποφυγή χρήσης ανελκυστήρων, καθώς και η συμμόρφωση σε σχετικές εξειδικευμένες οδηγίες του ΕΟΔΥ και αρμόδιων φορέων.
Β2. Μέτρα ατομικής υγιεινής και μέσα ατομικής προστασίας
Υποχρεώσεις εργοδοτών:
Θεωρείται απαραίτητο ο εργοδότης να λάβει μέτρα για την εφαρμογή ορθών πρακτικών ατομικής υγιεινής (τόσο από τους εργαζόμενους, όσο και από τους τρίτους) στο χώρο εργασίας, και να επιβλέπει τη συνεχή εφαρμογή τους, όπως:
Ενημέρωση και παρότρυνση των εργαζομένων και των τρίτων για συμμόρφωση με τις ορθές πρακτικές ατομικής και αναπνευστικής υγιεινής (πλύσιμο - καθαρισμός χεριών, κάλυψη μύτης και στόματος κατά τη διάρκεια βήχα ή φταρνίσματος με χαρτομάντηλο κ.λπ.).
Παροχή κατάλληλων εγκαταστάσεων όπως νιπτήρες και απαιτούμενων υλικών - μέσων, όπως αντισηπτικά διαλύματα (σε μορφή υγρού, αφρού, γέλης, εμποτισμένα μαντηλάκια) στους εργαζομένους και τοποθέτηση κατάλληλων μηχανισμών για αντισηψία των χεριών στις εξόδους/εισόδους και στους κοινόχρηστους χώρους της επιχείρησης, με έμφαση στις περιπτώσεις που οι εργαζόμενοι έρχονται σε επαφή με το ευρύ κοινό.
Παροχή στους εργαζόμενους των κατάλληλων μέσων ατομικής προστασίας (ΜΑΠ) (μάσκες, κλπ), σύμφωνα με τις κατά περίπτωση ειδικές οδηγίες/κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ, της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας και αποφάσεις αρμοδίων φορέων. Επισημαίνεται η ευθύνη του εργοδότη για την εκπαίδευση των εργαζομένων, για την ασφαλή χρήση και την επίβλεψη χρήσης των ΜΑΠ. . Υποχρεώσεις εργαζομένων: Οι εργαζόμενοι θα πρέπει εφαρμόζουν ορθές πρακτικές ατομικής και αναπνευστικής υγιεινής:
Συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, και οπωσδήποτε πριν και μετά από το φαγητό και μετά από επίσκεψη στην τουαλέτα. Εναλλακτικά, χρήση αντισηπτικών με αλκοόλη.
Κάλυψη της μύτης και του στόματος κατά τη διάρκεια βήχα ή φταρνίσματος με χαρτομάντιλο / εναλλακτικά στο μέσα μέρος του αγκώνα.
Απόρριψη χαρτομάντιλων ή άλλων υλικών ατομικής υγιεινής ή μέσων που χρησιμοποιήθηκαν για την απολύμανση των επιφανειών εργασίας, σύμφωνα με τις οδηγίες της επιχείρησης. Επιπλέον, στις υποχρεώσεις των εργαζομένων, συμπεριλαμβάνονται τα εξής:
Αποφυγή χειραψιών και γενικά στενής σωματικής επαφής.
Τήρηση απόστασης από τους συναδέλφους τους ή τρίτους, χρήση μάσκας και τήρηση τυχόν άλλων μέτρων βάσει των εκάστοτε και κατά περίπτωση σχετικών οδηγιών του ΕΟΔΥ, της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας και αποφάσεις αρμοδίων φορέων.
Ενημέρωση εργοδότη σε περίπτωση συμπτωματολογίας συμβατής με λοίμωξη COVID-19 ή επαφής με πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα.
Β3. Περιβαλλοντικά μέτρα
Τα περιβαλλοντικά μέτρα θεωρούνται απαραίτητα για τον περιορισμό της διασποράς του ιού και περιλαμβάνουν τα εξής:
τον επαρκή αερισμό των εργασιακών χώρων και την τακτική συντήρηση των συστημάτων εξαερισμού – κλιματισμού. Ιδιαίτερη σημασία έχει ο φυσικός αερισμός των χώρων.
τον καθαρισμό με απορρυπαντικά ή απολυμαντικά, τακτικά και οπωσδήποτε κατά την αλλαγή βάρδιας: o των υποδομών και των επιφανειών των χώρων εργασίας (δάπεδο, πόμολα, κουπαστές διακόπτες, κ.λπ.) o των κοινόχρηστων χώρων όπως χώροι διαλειμμάτων – ανάπαυσης, αποδυτήρια, τουαλέτες, λουτρά κ.λπ. o του εξοπλισμού εργασίας καθώς και των εργαλείων, συσκευών και αντικειμένων που χρησιμοποιούνται (τηλέφωνα, πληκτρολόγια, τηλεχειριστήρια, ανελκυστήρες, ανυψωτήρες κ.λπ.).
την απολύμανση, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ, χώρων όπου έχει εντοπιστεί πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα της λοίμωξης COVID-19.
τη διάθεση και την τοποθέτηση σκεπαστών κάδων απορριμμάτων, όπου θα απορρίπτονται αμέσως μετά τη χρήση του τα ΜΑΠ μιας χρήσης, καθώς και τα μαντιλάκια, χειροπετσέτες ή άλλα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν για την απολύμανση των επιφανειών εργασίας, καθώς και είδη προσωπικής υγιεινής
το συχνό καθαρισμό των ενδυμάτων εργασίας (φόρμες, ποδιές κ.λπ.) και των συνήθων μέσων ατομικής προστασίας που χορηγούνται (κράνη και υποδήματα ασφαλείας, γυαλιά, μέσα προστασίας της ακοής, άρβυλα κ.λπ.), καθώς και την ασφαλή αποθήκευσή τους. Επισημαίνεται η μέριμνα για αυστηρά προσωπική χρήση των συνήθων ΜΑΠ.
Β4. Ειδικά μέτρα πρόληψης της διασποράς
Παρακολούθηση της υγείας των εργαζομένων
Τα μέτρα αποσκοπούν στην προστασία των εργαζομένων από τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού εντός των χώρων εργασίας και ιδίως αυτών που έχουν αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή λοίμωξη COVID-19:
Σχεδιασμός διαδικασίας για τη διαχείριση ύποπτου κρούσματος στο χώρο εργασίας που περιλαμβάνει την ενημέρωση του εργοδότη, τη διαδικασία απομόνωσης, τη διαδικασία επικοινωνίας με ιατρό / ΕΟΔΥ, την ενημέρωση των συναδέλφων και των τρίτων που ήρθαν σε επαφή με το ύποπτο κρούσμα, κ.λπ.
Προκειμένου να διασφαλίζεται στο μέγιστο δυνατό η προστασία της υγείας των εργαζομένων, ο εργοδότης λαμβάνει αυξημένα μέτρα προστασίας για τους εργαζόμενους που, σύμφωνα με τις οδηγίες και κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ έχουν αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή λοίμωξη COVID-19 (ευπαθείς ομάδες), καθώς και τους εργαζόμενους που νοσηλεύτηκαν για λοίμωξη COVID-19. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται, ενδεικτικά, η χωροταξική διευθέτηση, η αλλαγή θέσης εργασίας, η εξ αποστάσεως εργασία και κάθε άλλη, σύμφωνη με τις κείμενες διατάξεις και τις κατά περίπτωση ειδικές οδηγίες του ΕΟΔΥ, δυνατότητα. Επισημαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση και ιδίως όταν η επιχείρηση δεν έχει την υποχρέωση να απασχολεί ιατρό εργασίας, ο εργοδότης θα πρέπει να διαχειρίζεται τα εν λόγω θέματα με διακριτικότητα και εμπιστευτικότητα, διαφυλάσσοντας τα προσωπικά δεδομένα.
Μέριμνα θα πρέπει επίσης να ληφθεί από τον εργοδότη για την αντιμετώπιση των προβλημάτων εργασιακού άγχους και ψυχικής υγείας που ενδέχεται να προκύψουν σε εργαζόμενους, λόγω της παρούσας συγκυρίας.
Γ. ΑΥΤΟ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΛΗΨΗ ΜΕΤΡΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ SARS-COV-2
Σε συνέχεια των ανωτέρω, επισυνάπτεται έντυπο αυτοαξιολόγησης της επιχείρησης προκειμένου οι επιχειρήσεις να διευκολυνθούν στη λήψη των κατάλληλων μέτρων πρόληψης της διάδοσης του κορωνοϊού SARS-COV-2 για την ολοκληρωμένη προστασία των εργαζομένων.
ΛΕΒΕΝΤΑΚΗ ΧΡΥΣΆΝΘΗ
Αντιπρόεδρος ΣΤΑΕ
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΩΝΠηγή: https://diavgeia.gov.gr/doc/92%CE%9D546%CE%9C%CE%A4%CE%9B%CE%9A-09%CE%9E?inline=true
Παρασκευή 1 Μαΐου 2020
1η Μαΐου
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Τα πρώτα εργατικά κινήματα στον ελλαδικό χώρο δημιουργήθηκαν ταυτόχρονα με την ανάπτυξη της καπνοκαλλιέργειας τον 19ο αιώνα. Η πρώτη απεργία στον τότε υπό οθωμανική διοίκηση ελλαδικό χώρο, έλαβε χώρα την Πρωτομαγιά του 1888 στην πόλη της Δράμας, από τους καπνεργάτες με κύριο αίτημα τις δέκα ώρες εργασίας, καθώς εκείνη την εποχή οι εργάτες εργάζονταν από δώδεκα έως και δεκατρείς ώρες ημερησίως.[1]
Το 1892 έγινε η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στο νεοελληνικό κράτος, από το Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Καλλέργη. Το 1893, 2.000 εργάτες διαδήλωσαν ζητώντας οκτάωρο, Κυριακή αργία και κρατική ασφάλιση στα θύματα εργατικών ατυχημάτων. Το 1894, γίνεται μια μεγάλη συγκέντρωση με τα ίδια αιτήματα που λήγει με 10 συλλήψεις και τον Αύγουστο ακολουθεί η σύλληψη του σοσιαλιστή Σταύρου Καλλέργη.
9 Μαΐου 1936: Η μητέρα του Τάσου Τούση θρηνεί τον γιο της, τον πρώτο νεκρό της αιματηρής καταστολής της διαδήλωσης των καπνεργατών της Θεσσαλονίκης.
9 Μαΐου 1936: Η μητέρα του Τάσου Τούση θρηνεί τον γιο της, τον πρώτο νεκρό της αιματηρής καταστολής της διαδήλωσης των καπνεργατών της Θεσσαλονίκης.
Το 1936 κορυφώνονται οι διαδηλώσεις από τους καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης. Τα γεγονότα ξεκίνησαν γύρω στον Φεβρουάριο, με κατάληψη ενός εργοστασίου ύστερα από την απόρριψη των αιτημάτων των εργατών και συνεχίστηκε με συμπαράσταση καπνεργατών από άλλα εργοστάσια. Εναντίον τους χρησιμοποιήθηκε τόσο η αστυνομία όσο και ο στρατός. Δεν υπήρχε κεντρική συγκέντρωση αλλά μικρές συγκεντρώσεις με ομιλητές σε διάφορα μέρη της πόλης.
Οι εργατικές κινητοποιήσεις κορυφώθηκαν στην πόλη τον Μάιο του 1936, με τη μεγάλη απεργία και διαδήλωση των καπνεργατών, που πνίγηκε στο αίμα, με συνολικά δώδεκα νεκρούς ανάμεσα στους οποίους και ο 25χρονος αυτοκινητιστής Τάσος Τούσης, στη διασταύρωση Εγνατία και Βενιζέλου. Η φωτογραφία που απαθανάτισε την μητέρα του να τον θρηνεί μόνη στο μέσον του δρόμου, στη διασταύρωση των οδών Βενιζέλου και Εγνατία, δημοσιεύθηκε στον Τύπο και αποτέλεσε την έμπνευση του Γιάννη Ρίτσου για την συγγραφή της συλλογής του Ο Επιτάφιος.[2]
Το 1937 καθιερώθηκε η Πρωτομαγιά ως "Ημέρα Εορτασμού της Εργασίας", και η τελευταία εβδομάδα του Απριλίου ως «Εβδοµάς Εργατικής Αµίλλης».[3]
Mεγάλο ρόλο έπαιξε ο Γενικός Γραμματέας της Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας Εμμανουήλ Ξανθάκης Ιδρυτής και πρωτεργάτης της Ομοσπονδίας!
Στην Καισαριανή την 1η Μαΐου 1944, η εργατική Πρωτομαγιά συνέπεσε με την εκτέλεση 200 Ελλήνων πατριωτών, κομμουνιστών και αριστερών αγωνιστών, ως αντίποινα για τον φόνο ενός Γερμανού στρατηγού και των τριών συνοδών του, που έγινε στις 27 Απριλίου 1944 σε τοποθεσία κοντά στους Μολάους Λακωνίας . Οι 200 της Καισαριανής μεταφέρθηκαν απ' το στρατόπεδο Χαϊδαρίου, όπου ήταν κρατούμενοι, στο σκοπευτήριο της Καισαριανής και εκεί εκτελέστηκαν από τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής. Η ίδια ημέρα είναι ημέρα ιστορικής τιμής και μνήμης.
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ
Η πρώτη του Μάη, είναι μέρα ορόσημο για τους αγώνες του εργάτη.
Οι αιματοβαμμένες εξεγέρσεις των εργατών του Σικάγο στις αρχές Μάη του 1886, έγιναν ύστερα από επιτυχημένες διεκδικήσεις των εργατών στον Καναδά το 1872.
Δύο χρόνια νωρίτερα, το 1884, πάρθηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας η απόφαση να γίνουν την πρώτη Μάη του 1886 απεργιακές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις στο Σικάγο, το μεγαλύτερο τότε βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ. Αίτημα η μείωση των ωρών εργασίας και σύνθημα «Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο».
Την 1η Μαΐου του 1886, 600.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη την χώρα, και πάνω από 80.000 στο Σικάγο. Αυτό το Σάββατο του 1886, μια εργάσιμη μέρα, οι εργάτες ξεκίνησαν με τις γυναίκες και τα παιδιά τους για να διαδηλώσουν ειρηνικά στο χώρο της συγκέντρωσης στην πλατεία Haymarket.
Στη γύρω περιοχή, είχαν παραταχθεί αστυνομικές δυνάμεις αποτελούμενες από 1350 άτομα, οπλισμένα με οπλοπολυβόλα και περίστροφα.
Κι ενώ το πλήθος παρακολουθούσε τις ομιλίες, ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης, διατάσσει να διαλυθεί η συγκέντρωση. Μια χειροβομβίδα εκτοξεύτηκε από την πλευρά των διαδηλωτών εναντίον των ένστολων και επί τοπου σκοτώθηκαν 7 αστυνομικοί.
Στην συνέχεια,οι αστυνομικοί άρχισαν να πυροβολούν αδιακρίτως.
Είναι ακόμα άγνωστος ο αριθμός των θυμάτων αφού πολλοί τραυματισμένοι κατέληξαν τις επόμενες ημέρες, επίσημα οκτώ νεκροί αστυνομικοί και τέσσερις διαδηλωτές έχουν επαληθευτεί.
Το γνωστό σκίτσο ενός αναρχικού που πετάει μία βόμβα εμφανίστηκε κατόπιν αυτού του συμβάντος.
Οκτώ συλληφθέντες διαδηλωτές δικάστηκαν, τέσσερις εξ αυτών καταδικάστηκαν σε θάνατο και άλλος ένας αφαίρεσε μόνος του τη ζωή του στην φυλακή. Η διεθνής προβολή αυτής της δίκης δημιούργησε τα θεμέλια της Εργατικής Πρωτομαγιάς ως Εργατικής Γιορτής.
ΜΑΗΣ 68
Ο όρος Μάης του '68 (γνωστός και ως Γαλλικός Μάης) περιγράφει την πολιτική και κοινωνική αναταραχή που ξέσπασε στη Γαλλία κατά τη διάρκεια των μηνών Μαΐου-Ιουνίου του 1968. Τα γεγονότα ξεκίνησαν από κινητοποιήσεις των Γάλλων μαθητών και φοιτητών, επεκτάθηκαν με γενική απεργία των Γάλλων εργατών και τελικά οδήγησαν σε πολιτική και κοινωνική κρίση, που άρχισε να παίρνει διαστάσεις επανάστασης και οδήγησε στη διάλυση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης και την προκήρυξη εκλογών από τον τότε πρόεδρο Σαρλ Ντε Γκωλ.
Μερικοί φιλόσοφοι και ιστορικοί έχουν υποστηρίξει ότι η εξέγερση ήταν το πιο σημαντικό επαναστατικό γεγονός του 20ού αιώνα, επειδή δεν πραγματοποιήθηκε από μεμονωμένο πλήθος, όπως οι εργαζόμενοι ή οι φυλετικές μειονότητες, αλλά ήταν μια παλλαϊκή εξέγερση, άνευ φυλετικών, πολιτιστικών, ηλικιακών και κοινωνικών διακρίσεων.
Άρχισε ως σειρά απεργιών και καταλήψεων, που ξέσπασαν σε διάφορα πανεπιστήμια και γυμνάσια στο Παρίσι, μετά από τη διαμάχη με τους διοικητές των πανεπιστημίων και την αστυνομία. Οι προσπάθειες της κυβέρνησης του Σαρλ Ντε Γκωλ να λύσει τις απεργίες με τη δράση της αστυνομίας κατάφεραν μόνο να οξύνουν την κατάσταση περαιτέρω, οδηγώντας σε οδομαχίες με την αστυνομία στο Καρτιέ Λατέν. Ακολούθησε γενική απεργία από τους σπουδαστές και απεργίες σε όλη τη Γαλλία από δέκα εκατομμύρια Γάλλους εργαζομένους, κατά προσέγγιση δύο τρίτα του γαλλικού εργατικού δυναμικού. Κατά συνέπεια, ο Σαρλ Ντε Γκωλ διέλυσε την Εθνοσυνέλευση και προκήρυξε νέες κοινοβουλευτικές εκλογές για τις 23 Ιουνίου 1968.
Η κυβέρνηση βρέθηκε υπό κατάρρευση, αλλά ο επαναστατικός αναβρασμός έπαψε να υπάρχει σχεδόν τόσο γρήγορα όσο προέκυψε. Οι εργαζόμενοι επέστρεψαν στις εργασίες τους, ωθημένοι από την Γενική Συνομοσπονδία Εργατών και το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, που είχε καταδικάσει την εξέγερση και δεν συμμετείχε. Όταν τελικά πραγματοποιήθηκαν εκλογές τον Ιούνιο, το κόμμα του Ντε Γκωλ προέκυψε ακόμα ισχυρότερο από πριν.
Τα γεγονότα μπορεί να κατέληξαν σε πολιτική αποτυχία, αλλά είχαν τεράστιες κοινωνικές συνέπειες: μπορεί να μη διήρκεσαν ένα μήνα, αλλά ο όρος Μάης του '68 έγινε συνώνυμο με την αλλαγή των κοινωνικών αξιών. Στη Γαλλία, θεωρείται ως σημείο-σταθμός στην αμφισβήτηση του κατεστημένου (θρησκεία, πατριωτισμός, σεβασμός στην εξουσία) και για τη μετάβαση από το συντηρητισμό στις φιλελεύθερες ιδέες (ισότητα, ανθρώπινα δικαιώματα, σεξουαλική απελευθέρωση)[εκκρεμεί παραπομπή]. Στην Ευρώπη, αποτέλεσαν έμπνευση για παρόμοιους κοινωνικούς αγώνες αλλά και αφορμή για ρήξη ορισμένων κομματιών του σοσιαλιστικού κινήματος με τα παραδοσιακά κομμουνιστικά κόμματα.
Παραπομπές
- ↑ «Πτυχές του Καπνεργατικού Κινήματος από τη Βόρειο Ελλάδα: 1879-1936» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 7 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2018.
- ↑ Ο Ασβεστοχωρίτης Τάσος Τούσης, πρώτος νεκρός του Μάη του 1936
- ↑ Σπυρίδων Γ. Πλουµίδης, Το καθεστώς Μεταξά (1936-1940), σελ 27, και παραπομπή στο ΦΕΚ Α´, αρ. 135 (9 Απριλίου 1937) σσ. 395-396 (Α.Ν. 606)
- Ο Λοράν Ζοφρέν, αρθρογράφος της γαλλικής εφημερίδας Λιμπερασιόν ανέλυσε τη σημασία της κίνησης αυτής, εκείνη τη νύχτα: "Τα οδοφράγματα, πριν από οποιαδήποτε άσκηση βίας, μετατρέπουν τους γκολικούς σε πραιτωριανούς. Τα οδοφράγματα συσπειρώνουν τους ρομαντικούς, ηλεκτρίζουν τους ενθουσιασμένους, κολακεύουν το δημοκρατικό υποσυνείδητο, γαργαλούν τον "Γαβριά" που κοιμάται μέσα σε κάθε Γάλλο από τα χρόνια του Δημοτικού σχολείου και της δημοκρατικής διαπαιδαγώγησης από τα γραπτά του Βίκτωρος Ουγκό. Σε αυτή τη μάχη για την κοινή γνώμη, τα οδοφράγματα είναι το όπλο της ρήξης: Τοποθετούν την Ιστορία στο πλευρό των φοιτητών".
- ↑ Ο "Γαλλικός Μάης" συγκλονίζει την Ευρώπη, Ιστορικό Λεύκωμα 1968, σελ. 36-47, Καθημερινή (1998)
- ↑ "Εκείνη την ημέρα θα μπορούσαν να καταλάβουν το Μέγαρο των Ηλυσίων" εξομολογήθηκε αργότερα ο υπουργός Ζομπέρ. "Η συμμαχία φοιτητών-εργατών τούς έδινε την αναγκαία δύναμη και μια αρχή αξιοπιστίας. Κατόπιν, ο πραγματικός κίνδυνος είχε περάσει. Ποτέ πια δεν θα είχαν τέτοια ευκαιρία". Ο πρωθυπουργός Ζωρζ Πομπιντού είχε άλλη άποψη. "Είναι από την Πέμπτη, 16 Μαΐου, που αρχίσαμε να ανησυχούμε" δήλωσε λίγο αργότερα.
- ↑ Αποκαλύφθηκε χωρίς περιστροφές στα απομνημονεύματα του Μορίς Γκριμό, τα οποία δημοσιεύθηκαν μετά τον θάνατό του: "Οι διαταγές μου ήταν να αποκλειστούν όλες οι γέφυρες, ώστε να εμποδιστούν οι διαδηλωτές να κατευθυνθούν προς το Καρτιέ Λατέν. Ήθελα να διοχετευθούν δυτικά, πρώτον γιατί έτσι θα χάνονταν σε μικρές επιχειρήσεις δολιοφθοράς χωρίς βαρύτητα και κυρίως γιατί εκεί θα προκαλούσαν τρόμο στους αστούς του 16ου Διαμερίσματος. Ακριβώς έτσι έγινε από την αρχή και σημειώθηκε και μια μικρή πυρκαγιά στο Χρηματιστήριο".
- ↑ Mattei Dogan, How Civil War Was Avoided in France, International Political Science Review / Revue internationale de science politique, τ. 5, No. 3, Political Crises (1984)
- ↑ Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα του Αλέν ντε Μπουασιέ.
- ↑ Daniel Singer, Prelude to Revolution: France in May 1968, South End Press (2002) ISBN 978-0-89608-682-1
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Μάης 1936, τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)- Ο Μάης του '36 στη Θεσσαλονίκη (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
Βιβλιογραφία
- Βέικος, Θεόφιλος, «Η εξέγερση των σπουδαστών του ’68». Αντί 373 (1988), 38-40
- Αλτουσέρ, Λουί, «Μάης ‘φοιτητικός’ ή εργατικός;». Μετάφρ. Άγγελος Ελεφάντης, Ο πολίτης 91 (1988), 34-41
Τρίτη 28 Απριλίου 2020
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ
Η Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία έχει καθιερωθεί από το 2001 με στόχο την επικέντρωση του διεθνούς ενδιαφέροντος στα θέματα πρόληψης ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.
Η 28η Απριλίου επελέγη συμβολικά, επειδή την ημερομηνία αυτή του 1914 ψηφίσθηκε από την Καναδική Βουλή ο νόμος για την αποζημίωση των εργαζομένων από εργατικά ατυχήματα.
Ο εορτασμός υιοθετήθηκε από τα συνδικάτα των ΗΠΑ και στη συνέχεια από τη Διεθνή Ένωση Ελεύθερων Συνδικάτων, με το σύνθημα «Να θυμάσαι τους πεθαμένους, να μάχεσαι για τους ζωντανούς»
Φέτος εν μέσω της πανδημίας ο στόχος του παγκόσμιου Οργανισμού για την ασφάλεια και υγεία στην εργασία είναι
¨ με την Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία το 2020 απευθύνουμε έκκληση για την αντιμετώπιση της πανδημίας της COVID-19 ¨
Γι αυτό και επιλέχθηκε το σύνθημα «Σταματήστε την πανδημία στην εργασία» για την Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης των Εργαζομένων.Η ασφάλεια και υγεία στην εργασία μπορεί να σώσουν ζωές.
ΛΕΒΕΝΤΑΚΗ ΧΡΥΣΆΝΘΗ
Αντιπρόεδρος ΣΤΑΕ
Υπεύθυνη ομάδας εργασίας υγιεινής και ασφάλειας
επιχειρήσεων
Γραμματείας Παραγωγικών Τομέων ΝΔ
https://www.napofilm.net/el/napos-films/napo-stop-pandemic
https://www.ilo.org/global/lang--en/index.htm
http://www.elinyae.gr/arhiki
https://stae.gr/
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)